Hạt dẻ là nguồn cung cấp năng lượng dồi dào cho cơ thể. Từ xưa tới nay Đông y luôn đánh giá cao về giá trị dinh dưỡng cũng như tác dụng chữa bệnh của hạt dẻ.
1. Công dụng của hạt dẻ
Theo Đông y, hạt dẻ có vị ngọt, tính ấm, lợi vào 3 kinh tỳ, vị và thận. Hạt dẻ có tác dụng bổ thận ích tinh, mạnh gân cốt, kiện tỳ (tăng cường chức năng tiêu hóa), dưỡng vị (nuôi dưỡng dạ dày), hoạt huyết, chỉ huyết (cầm máu). Chủ trị phản vị (ăn vào nôn ngược trở lại), tiết tả (tiêu chảy), lưng gối đau, yếu do thận hư, tiểu tiện nhiều lần, thổ huyết, nục huyết (chảy máu cam), tiện huyết (đại tiện ra máu), chấn thương, đòn ngã sưng đau, gân xương đau nhức, tràng nhạc ...
Theo nghiên cứu của y học hiện đại, hạt dẻ có thành phần dinh dưỡng rất phong phú, lại chứa nhiều loại hoạt chất có lợi đối với sức khỏe con người.
Thành phần của hạt dẻ bao gồm 5,7%-10,7% protein, 2%-7,4% protid, 62%-70% chất đường và tinh bột. Ngoài ra còn có lipase, carotene, các vitamin B1, B2, C, nicotinic acid, các chất khoáng như ka-li (K), Na-tri (Na), can-xi (Ca), ma-gie (Mg), phôt-pho (P), sắt (Fe). Khi phân giải, protein trong hạt dẻ sẽ phân giải tạo thành nhiều loại acid amin, bao gồm cả một số acid amin thiết yếu đối với cơ thể.
2. Cách dùng hạt dẻ bổ thận- Bổ tâm thận, chữa trống ngực, loạn nhịp tim, mất ngủ: Hạt dẻ 10 quả (bóc bỏ vỏ), long nhãn 15g, gạo tẻ 50g.
Cách làm: Hạt dẻ đập nhỏ cùng gạo nấu cháo, khi cháo sắp chín thì cho long nhãn vào nấu tiếp cho đến khi cháo chín, thêm đường trắng vào trộn đều, ăn điểm tâm buổi sáng hoặc chia ra ăn trong ngày.
- Giúp bổ thận ích tinh, chữa lưng gối đau mỏi, di tinh, xuất tinh sớm: Hồ đào nhục 30g, hạt dẻ (sao chín bỏ vỏ) 30g, đường trắng lượng thích hợp.
Cách làm: Hồ đào và hạt dẻ giã nhuyễn thêm đường vào trộn đều là được, chia ăn trong ngày.
- Chữa chứng đau lưng do thận hư: Hạt dẻ, hồ đào nhục, lượng bằng nhau, mỗi vị 90g.
Cách làm: Giã nhuyễn hoàn viên, mỗi viên 9g; ngày uống 3 lần, mỗi lần 1 viên.
- Cải thiện chức năng tiêu hóa (giúp kiện tỳ), chữa tiết tả (tiêu chảy) do tỳ vị hư nhược: Hạt dẻ 30g, đại táo 10 quả, phục linh 12g, gạo tẻ 60g.
Cách làm: Nấu tất cả thành cháo, thêm đường phèn vừa miệng, chia ăn trong ngày.
- Giúp bổ trung ích khí, chữa tỳ vị hư nhược: Hạt dẻ 50g, sơn dược 30g, đảng sâm 10g hầm với thịt gà hoặc thịt lợn.- Bổ thận âm, chữa thận hư, lưng gối đau mỏi, vô lực : Hạt dẻ (bóc bỏ vỏ) 20g, gạo tẻ 50g; gạo và hạt dẻ vo sạch, thêm nước nấu cháo, khi cháo chín thêm chút muối, chia ra ăn trong ngày.- Chữa trẻ em tiêu chảy, tiêu hóa kém: Hạt dẻ xay mịn, ngày dùng 15g nấu với bột, thêm chút đường cho trẻ nhỏ ăn.3. Ai không nên ăn nhiều hạt dẻ
